‘Als je echt iets wilt, dan lukt het ook’

Het zijn data die voor de rest van haar leven in haar geheugen zijn gegrift. Rozi: ‘14 september 2013 kwam ik aan in Nederland, op 3 juni 2014 werd mijn eerste asielaanvraag afgewezen, op 29 juni 2015 deed ik opnieuw een aanvraag en op 13 oktober 2015 werd mijn verblijfsvergunning toegewezen.’ Dat het haar bij de tweede asielaanvraag wél lukt om een verblijfsvergunning te krijgen, komt vooral door haar bijzondere geschiedenis.

Liever luisteren dan lezen? Luister dan naar Rozi in aflevering 1 van de UAF Podcast.
Of bekijk deze tv-uitzending van 5UurLive waarin Rozi vertelt over haar droom: een eigen kapperszaak. Eerder was Rozi te zien bij Grenzeloos Talent (BNN-VARA), waarin zij Filemon Wesselink knipt.

Bidden en vasten

Rozi wordt geboren als jongste dochter in een streng islamitisch gezin. Haar dagen beginnen om vier uur in de ochtend als haar moeder haar wekt voor het ochtendgebed. De rest van de dag bestaat uit bidden en vasten. Haar ouders en haar zus lijken het sobere leven te accepteren, maar Rozi heeft er moeite mee. Rozi: ‘Ik moet een jaar of negen geweest zijn, toen ik dacht: ik mag Rozi niet zijn van God. Ik was altijd bang. Het leven bestond uit dingen die niet mochten van God. Als ik mijn familie vertelde over mijn twijfels, werd me verteld: God houdt niet van jou.’

Als tiener komt ze in contact met leeftijdsgenoten die haar vertellen over een andere God, bij wie ze meer vrijheid ervaart: ‘Voor deze God hoefde ik niet zeventien keer per dag te bidden, hoefde ik geen hoofddoek te dragen en mocht ik wel een vriend. Deze God hield van iedereen, dus ook van mij.’

‘Nu pas kan ik een echte kapper zijn: ik kan nu iedereen knippen.’

Vogelvrij

Tijdens één van de geheime bijeenkomsten in een huiskerk van de christelijke gemeenschap die ze bezoekt, wordt ze gearresteerd. Je als moslim bekeren tot het christendom is volgens de islamitische wetgeving verboden. In Iran heb je als voormalig moslim die zich tot het christendom heeft bekeerd, nóg een probleem: je bent vogelvrij. Rozi: ‘Hoewel dit niet in de Iraanse wetgeving staat, heeft in de praktijk iedereen het recht om mij te doden.’

Rozi had de moed om, als één van de weinige vrouwen in haar familie, een eigen bedrijf op te zetten. ‘Zes jaar lang had ik mijn eigen kapperszaak. Knippen deed ik achter een donker gordijn. Alleen vrouwen werden door mij geknipt: het knippen van mannen was als vrouw verboden.’

Vertrouwen

Het is één van de mijlpalen die ze het afgelopen jaar mocht vieren: het deelexamen dat ze haalde om ook mannen te knippen: ‘Nu pas kan ik een echte kapper zijn: ik kan nu iedereen knippen.’ Haar droom: een eigen kapperszaak beginnen. Voor het zo ver is, wil ze meer werkervaring opdoen, haar rijexamen halen en heel veel sparen om te kunnen investeren in een eigen bedrijf.

Haar vriend, ook een voormalig moslim die zich tot het christendom heeft bekeerd, woont nog in Iran. De twee hebben plannen om te trouwen, maar dat wordt lastig, met zo’n afstand ertussen. Rozi heeft goede hoop: ‘God heeft mij ook geholpen, dus ik heb vertrouwen dat hij ook mijn vriend helpt.’

‘Als je echt iets wilt, dan lukt het ook.’

Vrijheid

Aan opgeven doet ze niet. Toen bleek dat haar Nederlands niet goed genoeg was om aan een kappersopleiding te beginnen, studeerde ze net zo lang, tot ze het benodigde niveau behaald had. En toen het vinden van een stageplaats niet dreigde te lukken, ging ze net zo lang kapperszaken af tot ze er een gevonden had die wél ja zei. En ja, het theoretische gedeelte van de opleiding was pittig voor haar vanwege de Nederlandse taal, maar dag en nacht studeren doet wonderen voor je product- en materiaalkennis: ‘Ik heb veel avonden tot heel laat gestudeerd, tot ik alle Nederlandse termen voor haarproducten kende.’

Het UAF tipte haar de nieuwe kappersopleiding voor statushouders van L’Oréal, de Nederlandse Kappersakademie en het UAF (zie kader) en sprak haar moed in op de momenten dat ze worstelde met de theorie. Na haar diploma volgde ze bij het UAF een cursus hoe te solliciteren in Nederland en leerde ze hoe ze haar CV zo aantrekkelijk mogelijk kon maken voor werkgevers. Haar nieuwe geloof en haar ervaringen in Nederland hebben haar niet alleen een onmetelijk gevoel van vrijheid gegeven, maar ook een groot vertrouwen in zichzelf: ‘Als je echt iets wilt, dan lukt het ook.’

Van die bank af

Natuurlijk heeft ze veel gehad aan de begeleiding van het UAF, maar ze beseft heel goed dat haar eigen inzet hierbij het belangrijkst was: ‘Ik heb ook momenten gehad dat ik alleen op de bank zat thuis en het niet meer zag zitten allemaal. Maar de enige manier om hier te slagen is om van die bank af te komen en heel hard aan het werk te gaan. Je moet het wel zélf regelen allemaal, anders lukt het niet. Je moet niet bang zijn en gewoon gaan.’

Ze kan zich de reacties van kamergenoten in het asielzoekerscentrum nog goed herinneren toen ze hen een aantal jaar geleden vertelde over haar toekomstdroom: ‘’Je bent gek’, zeiden ze tegen mij. ‘Dat lukt je nooit’. En kijk nou waar ik nu ben.’ Stralend: ‘Heel lang kon ik Rozi niet zijn en was ik haar kwijt, maar nu heb ik haar gevonden.’

Interview: Marianne Lamers
Foto: Suzanne Blanchard