Ben je jonger dan 18 jaar en heb je nog geen verblijfsvergunning? Dan heb je in Nederland recht op onderwijs. Dat geldt ook voor de leer- en kwalificatieplicht. Dat betekent dat je naar school moet om een startkwalificatie te halen. Dat is een diploma op minimaal havo-niveau, vwo-niveau of mbo-niveau 2. Met een startkwalificatie mag je je inschrijven bij een school of onderwijsinstelling.

Ben je voor je 18e begonnen aan een mbo-opleiding? Dan mag je deze afmaken. Ook als je nog in de asielprocedure zit. En misschien ook als je al bent uitgeprocedeerd. Dit geldt niet altijd voor opleidingen aan het hbo en wo.

Het is belangrijk dat je rechtmatig in Nederland verbleef toen je jezelf inschreef bij de school. Dat betekent dat je toen een verblijfsvergunning had of een W-document.

Ben je 18 jaar of ouder en wil je een mbo-opleiding volgen? Heb je asiel aangevraagd en loopt jouw procedure nog? Dan mag je jezelf inschrijven voor een mbo-opleiding. Je moet dan wel aantonen dat je rechtmatig in Nederland verblijft. Dit doe je meestal met je W-document.

Wil je je inschrijven voor een hbo-opleiding of wo-opleiding? Dat kan. Ben je geen cliënt van het UAF? De kans is dan groot dat je instellingscollegegeld moet betalen in plaats van het wettelijk collegegeld. Dit is afhankelijk van het land van herkomst.

Tot je 18e betaalde waarschijnlijk het NIDOS of COA je opleiding. Na je 18e verjaardag verandert dat meestal.

Soms kun je via DUO de buiteninvorderingstelling voor het lesgeld aanvragen.

Bijvoorbeeld voor:

• Opleidingen aan de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL) van het mbo.
• Voltijd opleidingen aan het voortgezet algemeen volwassenonderwijs (vavo).

Volg je een opleiding aan het mbo (niveau 3 of 4) of aan het hoger onderwijs? Dan kan het UAF je misschien ondersteunen bij de kosten van je studiematerialen en je reiskosten.

Studeren als je uitgeprocedeerd bent is erg moeilijk. Je kunt soms nog wel je opleiding afmaken. Je hebt dan geen recht op studiefinanciering. Soms kun je via DUO de buiteninvorderingstelling voor het lesgeld aanvragen. Bijvoorbeeld voor:

• Opleidingen aan de Beroeps Opleidende Leerweg (BOL) van het mbo.
• Voltijd opleidingen aan het voortgezet algemeen volwassenonderwijs (vavo).

Je kan je niet meer inschrijven voor een nieuwe opleiding. Houd hier rekening mee bij het maken van jouw studiekeuzes. 

Heb je geen verblijfsvergunning? Dan mag je alleen in de volgende situaties stagelopen:

• Je bent vóór je 18e begonnen aan een mbo-opleiding of een mbo BOL-opleiding.
• Je volgt een speciale opleiding voor leerlingen met een beperking.

Leerlingen aan het hbo en de universiteit mogen dit niet.

Zonder verblijfsvergunning kun je je niet verzekeren voor ziektekosten. Soms ben je via het COA verzekerd voor ziektekosten. Dat geldt in de volgende situaties:

• Je zit nog in een asielprocedure.
• Je woont in een asielzoekerscentrum. 

Een aantal onderwijsinstellingen biedt (gratis) cursussen aan voor asielzoekers en vluchtelingen. De cursussen zijn vooral bedoeld voor mensen die wachten op een verblijfsvergunning en dus geen normale opleiding kunnen volgen.

• Incluusion (Universiteit Utrecht)
• IncLUsion (Universiteit Leiden)
• Radboud Welcomes Newcomers (Radboud Universiteit)
• TU/enable (Technische Universiteit Eindhoven)
• Unbound (Universiteit van Amsterdam en Right2Education)
• WURth-while (Universiteit Wageningen)

Let op: Ben je nog geen cliënt van het UAF? Dan kunnen wij geen reiskosten vergoeden die je maakt voor deze cursussen.