Voorbij trauma’s en barrières ontdek je onzichtbare talenten

‘Wat is er aan de hand, Ahmed?’ vraagt mijn man bezorgd. Uiteindelijk weet Ahmed in gebrekkig Nederlands duidelijk te maken dat hij onder bedreiging van een mes een pakket heeft afgegeven aan een overvaller. ‘Het is niet eerlijk’, stamelt hij. ‘De mensen hebben voor hun spullen betaald.’

Ahmed is een Syrische jongeman van 32 jaar. Drie jaar geleden vluchtte hij voor zijn leven, terwijl zijn familie achterbleef. In Nederland wil hij werken en zijn eigen brood verdienen. Via via meldt hij zich aan als bezorger bij het postbedrijf van mijn man. Werken zorgt voor perspectief. Ahmed hoopt vurig op een weerzien met zijn familie. Al na een paar dagen blijkt Ahmed een aanwinst: hij is een hardwerkende, betrouwbare en zeer loyale werknemer. Mijn man is in zijn nopjes met hem.

‘Luister Ahmed’, zegt mijn man. ‘Ik weet niet precies wat er is gebeurd, maar ik kom naar je toe. Morgen ben je vrij. Neem wat rust.’ Na het telefoontje van Ahmed rijden we terug naar Nederland. Mijn man helpt hem met het doen van de aangifte en probeert hem tot kalmte te manen. Dat lukt. Na een paar dagen is Ahmed er weer bovenop. Helaas wordt hij een paar weken later wederom en op een soortgelijke manier overvallen. Deze keer geeft hij het pakket sneller af. Mijn man praat opnieuw op Ahmed in: je hebt juist gehandeld, spullen zijn het niet waard om je leven voor te riskeren, je kunt er niets aan doen. De taalbarrière bemoeilijkt de gesprekken, maar de woorden komen aan.

De taalbarrière bemoeilijkt de gesprekken, maar de woorden komen aan.

Afgelopen week reed ik met mijn man naar Zeeland om een paar dagen uit te waaien. In de auto dacht ik aan onze vorige vakantie, de vakantie die abrupt werd afgebroken door het telefoontje van Ahmed. ‘Je hebt het goed gedaan’, zei ik uit het niets. ‘Wat bedoel je’, vroeg mijn man, terwijl hij de auto door het Zeeuwse landschap stuurde. ‘De vorige keer met Ahmed’, antwoordde ik. ‘Ik bewonder je geduld. Je nam de tijd.’

Taal

Zeker in werksituaties is het fijn als je je kunt uiten. Niet voor niets hameren we bij het UAF op taalontwikkeling. Taal is de sleutel naar een succesvolle integratie. Alleen: wie de taal niet of nog niet goed genoeg spreekt is niet automatisch een mindere werknemer. Geduld is een schone zaak zeggen ze. Het kostte mijn man misschien wat moeite om Ahmed te begrijpen, hem tot rust te manen en hem ervan te overtuigen dat hij goed handelde, maar het was het waard: Ahmed brengt weer pakketjes rond zoals hij dat altijd deed.

Neem eens de tijd om te kijken wie je voor je hebt.

Om maar aan te geven: er zijn altijd wel tien redenen te bedenken om jongens als Ahmed niet aan te nemen, de welbekende taal- en cultuurbarrières. Maar wat gebeurt er als je verder kijkt, voorbij de trauma’s en barrières? Dan kom je tot zeker evenveel redenen om iemand wél aan te nemen. In het geval van Ahmed: veerkracht, doorzettingsvermogen, de wil om iets van het leven te maken, fatsoenlijke normen en waarden. Het zijn prachtige kwaliteiten.

Ik begrijp best dat je in je dagelijks werk niet altijd tijd hebt voor een verdiepend gesprek. Onze to do-lijstjes staan vol en er is voortdurend van alles aan de hand. En toch: neem eens de tijd om te kijken wie je voor je hebt. Wie openstaat voor onzichtbare talenten zal niet teleurgesteld worden. Geduld is een schone zaak.