Eindelijk, een onderwijsroute voor inburgeraars!

Aandachtige studenten_S_Blanchard

Na jaren van praten, onderhandelen (en uitstellen) is het zover: de nieuwe Wet inburgering is van kracht. Wat is er veranderd? En wat betekent de nieuwe wet voor de rol van het UAF bij de inburgering? Eline Dragt, beleidsmedewerker bij het UAF, geeft antwoord. 

 

Waarom is de wet aangepast? 

‘De oude wet, uit 2013, was gericht op eigen verantwoordelijkheid. Een nieuwkomer kiest zelf zijn inburgeringscursussen uit, was het idee. Maar zelf op zoek gaan naar een taalschool is moeilijk voor iemand die de taal niet spreekt en de infrastructuur niet kent. Het systeem was bovendien koren op de molen van cowboys. Taalscholen bleken op grote schaal inburgeringscursussen te declareren die nooit plaatsvonden of van slechte kwaliteit waren. Al in 2017 concludeerde de Algemene Rekenkamer dat de vrije opzet niet werkte. Het niveau was te laag en het lukte veel statushouders niet om binnen drie jaar in te burgeren.’ 

 

Wat is er veranderd in de nieuwe wet? 

‘De regie en de begeleiding zijn terug bij gemeenten. En daarmee ook de zak met geld die beschikbaar wordt gesteld voor de inburgering van statushouders. Gemeenten kopen trajecten in, zoals taalcursussen, en hebben de verplichting om te zorgen voor een aanbod dat past bij de wensen, doelen en capaciteiten van de inburgeraar. Er zijn drie routes: een onderwijsroute, een route voor taal en (vrijwilligers-) werk, en tot slot een route gericht op zelfredzaamheid. Het vereiste taalniveau is omhoog gegaan voor de routes die leiden naar onderwijs en werk.’ 

 

Wat is de bijdrage van het UAF geweest bij de totstandkoming van deze wet? 

‘We hebben ons hard gemaakt voor een onderwijsroute en die is er gekomen. Aanvankelijk was er voor die route een leeftijdsgrens ingesteld van 28 jaar. Dat vonden we zeer onverstandig, want een passende opleiding is dé weg naar een duurzame plek in de maatschappij. Ook als je ouder dan 28 bent. De leeftijdsgrens is inmiddels geschrapt. En dankzij een lobby van het UAF, de onderwijskoepels, de VNG en Divosa is voor de onderwijsroute extra budget vrijgemaakt vanuit het Rijk: 15 miljoen euro voor dit jaar, en 9 miljoen voor volgend jaar. Dat geld is nodig om kwalitatief inburgeringsaanbod in stand te houden. Tot slot hameren we op een reiskostenvergoeding voor inburgeraars die onderwijs willen volgen. Op dit moment wordt slechts een klein deel van de reiskosten door gemeenten vergoed. Als UAF willen en kunnen we niet opdraaien voor structurele kosten, dat is onze taak niet. Reiskosten mogen geen belemmering vormen voor het volgen van inburgeringsonderwijs. Daar moet een oplossing voor komen.’ 

We hebben ons hard gemaakt voor een onderwijsroute en die is er gekomen.

Kunnen alle inburgeraars nu onderwijs volgen? 

‘Voorbereiden op een studie wordt volgens de wet voor iedereen mogelijk, bijvoorbeeld door een schakeltraject te volgen of door deficiënties (ontbrekende vakken) weg te werken. Voor doorstroom naar een mbo-, hbo- of wo-studie na de inburgering is ook geld nodig. Studiefinanciering is beschikbaar via DUO voor studenten tot dertig jaar. Oudere studenten moeten hun studie zelf betalen of toestemming krijgen van de gemeenten om te studeren met behoud van uitkering via een uitzondering op de participatiewet. Het UAF moedigt gemeenten aan daar ruimte voor te bieden. Met circa vijftig gemeenten hebben we hier samenwerkingsafspraken over gemaakt.’ 

 

Wat is er veranderd voor inburgeraars? 

‘Begeleiding vanaf dag één, meer aandacht voor de Nederlandse taal op en hoger niveau en betere voorbereiding op studie of werk. We hopen en verwachten dat het zal leiden tot minder stress en onzekerheid. Inburgeraars kunnen eerder aan de slag met wat ze willen bereiken in Nederland. Dat is belangrijk, want de motivatie kan wegebben als dromen buiten bereik lijken te liggen.’ 

 

Wat wordt doorslaggevend voor het succes? 

‘Goede begeleiding door gemeenten. Deze doelgroep is nieuw voor ze. We hebben trainingen ontwikkeld voor klantmanagers bij gemeenten waarin we onze kennis delen over de intake en begeleiding van hoger opgeleide statushouders.’ 

 

Wat betekent de nieuwe wet voor het UAF? 

‘Duurzaam integreren stopt niet bij een succesvolle inburgering. Studie en werk bepalen uiteindelijk hoe je terechtkomt en of je je talenten kunt inzetten voor de samenleving. Bij de voorbereiding op een studie of baan zijn de gemeenten nu aan zet, maar wij blijven ons inzetten voor gevluchte studenten en professionals die tijdens de inburgering extra steun nodig hebben. Na de inburgering ondersteunen we statushouders met studiebegeleiding, loopbaanoriëntatie en mentoring. Ook vergoeden we studiekosten die niet door DUO of de gemeente worden vergoed. En we blijven natuurlijk de belangen van hoger opgeleide vluchtelingen behartigen. Onze belangrijkste taak in de komende periode? Kennis en ervaring delen met inburgeraars, gemeenten, werkgevers en onderwijsinstellingen. Sommige gemeenten zijn goed bezig, bij anderen komt het nog niet helemaal van de grond. Dat is een zorg. Het UAF treedt steeds meer op als sparringpartner voor gemeenten om samen de beste kansen te creëren voor gevluchte studenten en professionals.’ 

Wij blijven ons inzetten voor gevluchte studenten en professionals die tijdens de inburgering extra steun nodig hebben.

Meer weten?

Eline Dragt, beleidsmedewerker gemeenten

‘Ik denk graag mee over hoe we in jouw gemeente het verschil kunnen maken, zodat hoogopgeleide vluchtelingen een duurzame start maken op de arbeidsmarkt.’

Neem contact op via 030 – 252 08 35.

Misschien vind je dit ook interessant

Het UAF helpen kan op veel manieren

Dankzij de betrokkenheid en steun van 27.000 gevers kunnen wij jaarlijks duizenden vluchtelingen begeleiden bij studie en werk. Help jij ook mee? 

Het laatste nieuws in je inbox?

Ruim 16.000 mensen gingen je voor! Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang elke zes weken het laatste nieuws en inspirerende verhalen van gevluchte studenten en professionals. Zo ben je altijd als eerste op de hoogte!

Hidden
Optin nieuwsbrief

Deel dit artikel via:

WhatsApp
LinkedIn
Facebook
X