Een master volgen terwijl je in een azc zit: het komt niet vaak voor. Studeren in zo’n onzekere situatie vraagt om onbegrensde toewijding. Zuleyxa (36) deed het. En nog voor haar afstuderen kreeg ze een baan. ‘Ik kies nooit de makkelijke weg.’
‘Voor alles in mijn leven heb ik keíhard moeten werken’, vertelt Zuleyxa over haar bewogen verleden. Meer wil ze er vanwege haar veiligheid niet over kwijt. Als jongvolwassene timmerde ze in Azerbeidzjan aan de weg. Tot het te gevaarlijk werd en ze moest vluchten. ‘Als vrouw alleen is vluchten als lopen in een nacht zonder maan’, vertelt ze over die donkere periode. ‘Maar zolang je blijft lopen, ontstaat er een pad.’
Telkens ‘nee’
Dat pad leidde Zuleyxa naar Nederland. ‘Het voelde heel eng’, herinnert Zuleyxa zich over haar verblijf in het aanmeldcentrum in Ter Apel. ‘Je kent de taal niet, het land niet. Al snel gaat ze op zoek naar kansen. ‘Overal informeerde ik: mag ik dit doen? Is dat misschien mogelijk? Het antwoord was altijd hetzelfde: nee.’
‘Veel vluchtelingen hebben trauma’s’, vertelt Zuleyxa. ‘Zonder afleiding zit je vast in je hoofd, draai je rondjes in je nare herinneringen.’ Ze mist het enorm om intellectueel te worden uitgedaagd. Tot ze het UAF ontdekt en wordt aangenomen als cliënt. ‘Het UAF zorgde voor beweging: het hielp me om uit de situatie te stappen.’
Met behulp van het UAF onderzocht ze haar mogelijkheden. ‘Ik startte met taal, via een opleiding aan de Rijksuniversiteit Groningen en een taalcoach van het UAF.’ En hoewel Zuleyxa in Azerbeidzjan aan de universiteit studeerde, begint ze hier op het mbo. Ze rond Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening binnen drie jaar af en stroomt direct door naar de masteropleiding Social Work.
Als het UAF niet op mijn pad was gekomen, zat ik hier niet als masterstudent of casemanager, maar moest ik nu nog een jaar naar inburgeringsles. Dan had mijn leven al die tijd stilgestaan.
Verschillende werelden
Al die jaren verblijft Zuleyxa in azc’s: haar procedure duurt uiteindelijk bijna tien jaar. Tijdens haar opleidingen leeft ze in verschillende werelden. ‘Overdag was ik onder de studenten en docenten. ’s Avonds ontcijferde ik tot diep in de nacht documenten van de IND. Daarna, in bed, hielden mijn zorgen over de toekomst me wakker.’
‘Ik heb zo vaak op het punt gestaan om op te geven’, blikt Zuleyxa terug. ‘Op die momenten dacht ik aan wat mijn vader vroeger zei: dat mijn levenspad lag uitgestippeld en dat de drempels die ik onderweg zou tegenkomen tijdelijk zouden zijn. “Focus alleen op je doel” drukte hij me op het hart.’
De moeilijke weg
Die woorden hielpen haar om door te gaan. ‘Het is makkelijk om te stoppen, maar daarmee overwin je de drempels niet. Ik kies daarom nooit de makkelijke weg. Scheen de zon? Ik bleef binnen studeren. Lag er sneeuw? Ik stapte op de fiets. Door corona mocht ik langer over mijn studie doen, maar dat aanbod heb ik altijd afgeslagen. Ik deed mijn mondkapje op en ging elke dag naar mijn stage.’
Haar harde werken loont. Nog voor Zuleyxa haar studie afrondt, krijgt ze een baan aangeboden bij haar stageplek. Inmiddels is ze al bijna een jaar casemanager bij het COA. ‘Als het UAF niet op mijn pad was gekomen, zat ik hier niet als masterstudent of casemanager, maar moest ik nu nog een jaar naar inburgeringsles. Dan had mijn leven al die tijd stilgestaan’, benadrukt ze.
Nieuw begin
Haar baan bij het COA ziet ze als een nieuw begin. ‘Het laat zien hoe ver ik ben gekomen: van vluchteling in een azc naar een professional die anderen begeleidt. Deze baan is een startpunt. Ik wil blijven groeien, mijn kennis en ervaring verdiepen en zo een nog grotere bijdrage leveren. Niet alleen binnen het COA, maar aan de samenleving als geheel.’
Laat gevlucht talent bloeien
Geef gevluchte studenten en professionals als Zuleyxa de kans zich te ontwikkelen. Met jouw donatie maak jij voor hen een wereld van verschil.
